سید صادق خرازی، آخرین سخنران هفتمین نشست از سلسله نشستهای دیپلماسی ایرانی با عنوان "ایران و اعراب، چالشهای جدید در خاورمیانه" گفت: بحث خلیج فارس و امنیت منطقه ای در اولویت سیاست خارجی ایران بایست تعریف شود و ضرورت نقد وضعیت فعلی و اسیب شناسی رفتار متقابل ایران- منطقه نیازمند بحثی طولانی است. این بحث هم به سیاست خارجی باز میگردد و هم در عمق منافع و امنیت ملی ایران دارای قدرت بی نظیری در منطقه است. ایران در 30 سال گذشته برای موقعیت و حفظ جایگاه خود هزینه کرده است. اینک امنیت در خلیج فارس عوامل و پارامترهای دیگری را به خود اختصاص داده است، عناصری چون مناسبات ایران و امریکا، ایران و کشورهای منطقه و ایران و عراق.
ایران، عراق، سوریه و حزب الله موقعیت استراتژیکی را ایجاد کردهاند که باید از آن نهایت استفاده را برد. سیاست خارجی بازدارانده نتوانسته است از ظرفیتهای بالقوه و بالفعل موجود در خلیج فارس، در خزر، در همسایگان، در افغانستان و در عراق بهرهبرداری کند.
وی در ادامه افزود: ما علیرغم این که یک قدرت منطقهای هستیم و همه کشورهای جهان هم به آن اذعان دارند نتوانستهایم به تثبیت سیاستهای منطقهای خود دست پیدا کنیم. رفتار و ادبیات تحریک امیز با رویکرد سیاست اعتمادسازی و تنش زادیی در تنافر است و دقیقاً بدخواهان بیشترین بهره برداری از ان را تاکنون کرده اند.
نتیجه سیاست بازدارنده در منطقه نه تنها باعث شد تا ما گرفتار رفتارهای نوستالژیک در سیاست خارجی شویم بلکه با مشورتهای کور حتی تا سطح رئیس جمهوری و سفر وی به دبی و شرکت در اجلاس نامشروع شورای همکاری خلیج فارس ادامه پیدا کرد. این شورا فاقد مشروعیت است چرا که ایران و عراق دو بازیگرعمده در ان حضور ندارند. ایران، کویت و عراق میتوانستند کریدور شمال خلیج فارس را ایجاد کنند و ابتکار عمل داشته باشند .
خرازی با بیان اینکه از عناصر دیگر تهدید در منطقه عدم وجود سیاستهای منسجم اقتصادی در مناطق مرزی است، از وضعیت اقتصادی کشور انتقاد کرد و گفت: اقتصاد نقشی مهم در مناسبات دوجانبه منطقه ای و بینالمللی دارد. وقتی مجبور میشوند برای خریدهای جزئی به دبی سفر کنند این نشان از عجز و ناتوانی است و این بیتوجهیهای شرم اور و خجالتآوری در بخش اقتصادی است. دولت باید یک بازنگری در تمامی زمینههای سیاسی، اقتصادی و امنیتی داشته باشد.
صادق خرازی درباره مباحث استراتژیک کشورمان گفت: در بحث رقابتهای نامتعارف نظامی در منطقه همه کشورهای منطقه درگیر توسعه نامطلوب نظامی هستند و اینک ضرورت دارد تا شورای امنیت ملی ایران نسبت به موازنه نامطلوب و تهدیدات جدی هوشیار و همچنین در پی بازخوانی مجدد از وضع موجود باشند .هیچ دینامیک تعریف شدهای در سیاست منطقه دیده نمیشود، سیاست ما در برابر امریکا مشخص نیست.
یکی از موانع بحرانزدائی روابط ایران و امریکا یا منطقی شدن مناسبات ایران و امریکا، اعراب خلیج فارس هستند. عملکرد و رفتاری که اکنون عربستان سعودی و یا امارات به عنوان سیاست منطقه ای خود دنبال میکنند عملاً در تضاد استراتژیک با ایران است و کاملا مشخص است که آنها چه سیاستی را علیه ایران دنبال میکنند. بندر بن سلطان رئیس شورای امنیت ملی سعودی محور و مدیر سیاست امنیتی ضد ایران را در منطقه بر عهده دارد.
امنیت یکی دیگر از ابزارهای مهم در روابط ایران با کشورهای منطقه است. اینک امارات و عربستان وارد جنگ اطلاعاتی منطقهای علیه ایران شده اند، تمامی سازمانهای اطلاعاتی منطقه با همکاری و دادن اطلاعات ناصحیح به سیستمها و سرویسهای اطلاعاتی عملاً جنگ ایزایی اطلاعاتی علیه ایران را اغاز و مشغول آدرس غلط دادن به انها هستند.
سیستم امنیتی پاکستان و عربستان مشغول فریب اطلاعاتی هستند. بیشترین ارتباط بین سرویسهای عربی منطقه و القاعده و گروههای رادیکال تکفیری است. دامنه عملیات مشترک این سرویسها و گروههای تروریستی در عراق، لبنان، ایران و افغانستان کاملاً معلوم است.
پس از 11 سپتامبر، 22 نوامبر و 13 دسامبر همه همکاری ایران و امریکا در زمینگیر کردن تروریسم و جنگ علیه تروریسم ماهیت جدیدی گرفته بود که با اطلاعات انحرافی سرویس امنیتی پاکستان این مسیر منحرف شد. سازمانهای امنیتی پاکستان و عربستان سعودی که خود هدف بودند با اطلاعات غلط به امریکا فشار را از روی خود کاستند در حالی که خود در ارتباط تنگاتنگ با القاعده بودند.
خرازی همچنین گفت: ما باید بازتعریفی در سیاست منطقهای خود داشته باشیم. ایران و عراق دو کشور قدرتمند منطقه هستند، سوریه یک واقعیت منطقهای محسوب میشود. حزب الله در لبنان یک گروه شبه نظامی نیست، یک بازیگر عمده و قدرتمند سیاسی در منطقهای است. ما باید بازنگری و بازخوانی در تمامی سیاستهای چند سال اخیر داشته باشیم. امنیت اقتصادی و سرمایه گذاریهای گسترده در مناطق جنوبی و اعطای امتیازات گسترده و مشروع اقتصادی برای تبیین اولویت استراتژیک تا آنجا که ظرفیتهای اقتصادی و امنیتی برای علاقه مدان تامین شود.
ادبیات تحریک امیز در راستای منافع قدرتهای بیرون منطقه است. بحث هولوکاست دقیقا در راستای منافع اسرائیل و اعراب عمل کرد. آن موقع که ایران میتوانست از ظرفیتهایش نهایت استفاده را ببرد، بحث هولوکاست همه چیز و همه توان و ظرفیتهای ایران را بایکوت کرد و به این قبیل رفتارهای نسنجیده نمیشود اطلاق سیاست بازدارنده را کرد.
صادق خرازی صحبتهای خود را این گونه پایان داد: ایران یک قدرت ژئوپولتیک در منطقه است به شرطی که از ظرفیتهای خود استفاده کند و از خواب غفلت بیدار شود. ما اگر به موقیعت خود و تواناییها و قدرت خود در منطقه واقف باشیم، بی تردید تعیین کننده کلیه معادلات خواهیم بود.