حضور روسیه در مذاکرات اشتباه بود سیدصادق خرازی گفت: پایان جنگ سرد به منزله پایان رقابتها، تنازع و مباحث اختلافی بین روسیه و آمریکا نیست. روسیه به آمریکا نیاز دارد و روابط دو کشور همچنان در سطح گستردهای ادامه دارد.
مشاور رییسجمهور پیشین کشورمان که در نشست "روسیه جدید، روسیه پوتین" در موسسه دیپلماسی ایرانی سخن میگفت، خاطرنشان کرد: با این که روسیه صاحب تکنولوژی است اما 85 درصد ناوگان هوایی روسیه را پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، هواپیماهای ایرباس و بویینگ تشکیل میدهند. ضمن این که تکنولوژی روز و نیاز مردم در روسیه به نوعی از طریق آمریکا تامین میشود.
وی توضیح داد: نوعی نیاز متقابل امروز در روسیه مشاهده میشود و روسها با دوره گذشته خود بسیار متفاوت هستند.
خرازی با بیان این که روسها در زمینه سیاست خارجی دو هدف اصلی و ژئوپلتیک را دنبال میکنند گفت: آنها به دنبال تضمین نقش عمده برای خود در نظام بینالملل هستند و در عین حال میخواهند قواعد هنجارهای بینالمللی به منظور مهار قدرت مهارنشده آمریکا به ویژه در دوران بوش ارتقا یابد. روسیه مناسباتش را به صورت گسترده با چین و هند برای کنترل آمریکا دنبال میکند. اگر امروز از روسها نظرسنجی شود که آیا خود را آسیایی میدانند یا اروپایی، 80 درصد آنها میگویند ما اروپایی هستیم. روسها اصرار دارند بگویند که ما اروپایی هستیم.
سفیر پیشین ایران در فرانسه اضافه کرد: آرزوی روسیه این است که به ناتو بپیوندد. نباید در مورد این موضوع تردید داشت اما برای خودشان به عنوان بازیگر قدرت جهانی جایگاه مهمی قائل هستند.
او با اشاره به مناسبات روسیه با ایران و دنیای عرب و نسبت این کشور با بهار عربی گفت: نوعی بیاعتمادی ملی در نهاد ایرانیها نسبت به روسیه به دلیل گذشته و رفتار متناقض دوگانه در مسیر تاریخ وجود دارد. ضربهای که در مسیر تاریخ از روسها خوردهایم از آمریکاییها نخوردهایم، اگرچه از آمریکاییها بسیار دلخورتر هستیم. در بسیاری از مسائل وارد درگیریهای جدیتری با آمریکاییها شدهایم اما ذات مناسبات ایران و روسیه این گونه است که به هیچ وجه ما هیچ زمینهای برای اتحاد استراتژیک بین ایران و روسیه نخواهیم داشت. روسیه نه میتواند چنین روابطی داشته باشد و نه میخواهد.
خرازی تصریح کرد: دستگاه سیاست خارجی ما باید این نکته را به خوبی درک کند اگر برخی دوستان تصور میکنند مناسبات ایران و روسیه میتواند مناسبات مبتنی بر اتحاد استراتژیک باشد اصل این تفکر سالب به انتفاع موضوع است. ما میتوانیم با روسیه همکاری استراتژیک داشته باشیم که البته مفهوم آن با اتحاد استراتژیک متفاوت است و باید آن را درک کنیم و بر آن دقت کنیم. نقاط اختلاف و افتراق ما بسیار زیاد است.
سفیر پیشین ایران در فرانسه تاکید کرد: در مورد موضوع هستهیی ایران، رفتار روسها بسیار تلختر و حتی تندتر از رفتار آمریکاییهاست. حتی اگر روزی مناسبات میان ما و آمریکاییها از حالت فعلی خارج شود و به عادیسازی برسیم و ایران اتمی را با درصدی از غنیسازی بپذیرند روسها آن را نخواهند پذیرفت زیرا روسها همسایه ایران هستند و در حریم ایران و منطقه واقع شدهاند و اینها نکاتی است که روسها اجازه نخواهند داد.
وی تاکید کرد: روسها پیش از هر کشوری در انعقاد و عقد قرارداد تحریمهای بینالمللی ایران نقش داشتهاند، همانطور که در بحث مربوط به تحریم موشکها و مسائل مربوط به نیروگاه بوشهر و تکنولوژیهایی که در مقاطعی به ایرانیها فروختند و بعد آن را انکار کردند. اینها موضوعاتی است که در حافظه تاریخی مناسبات دو کشور وجود دارد.
خرازی گفت: زمانی تعریف مناسبات میان ما و روسیه میتواند درست باشد که مناسبات ما با غرب و ایالات متحده آمریکا به درستی تعریف شود. همانطور که روسها از کارت ایران در برابر غرب و آمریکا استفاده میکنند و با آن بازی میکنند ما هم به عنوان کشوری که دارای موقعیتی فراتر از مرزهای جغرافیای سیاسی هستیم و ایدئولوژی در سیاست خارجی خود داریم و موقعیت ژئوپلتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک داریم باید بدانیم که بخش عمدهای از بحث مناسبات ما با روسیه به مناسبات ما با غرب، دنیای اسلام و ایالات متحده آمریکا و نهضتهای بیداری مربوط است.
سفیر پیشین ایران در فرانسه توضیح داد: اگر بخواهیم از موقعیت خود به خوبی بهرهبرداری کنیم و از این موقعیت ویژه استفاده کنیم باید برای تنظیم مناسباتمان با روسیه، مناسباتمان را در بخشهای دیگر تنظیم کنیم.