موضوعیت و ماهیت ایالات متحده آمریکا دستخوش تحولات جدی شده است. لذا این دوره از انتخابات ریاست جمهوری تحولات شگرفی را برای این کشور رقم زد. همه از خود آمریکا تا دیگر کشورها و به خصوص اروپایی ها در یک خوف و رجا از نتایج این انتخابات به سر می بردند. اکنون با مشخص شدن نتیجه انتخابات همه انتظار دنیای پساترامپ را دارند. به عبارت دقیق تر دنیای پس از ترامپ به یک خواست جهانی بدل شده است. چرا که نمی توانیم از تحولات جهانی صحبت کنیم و سخنی از ایالات متحده آمریکا به میان نیاوریم که بزرگترین قدرت اقتصادی و نظامی دنیا به شمار می رود. امنیت بیشتر کشورها به شرایط آمریکا به شدت ارتباط دارد؛ نه تنها امنیت، بلکه مشروعیت بسیاری از سیستم ها، قراردادها و سازمان های بین المللی به نگاه و همکاری ایالات متحده آمریکا وابسته است.

این دیپلمات پیشین کشورمان ضمن تاکید بر قدرت روز افزون کشور چین در حوزه اقتصادی و تجاری عنوان کردند اگرچه چین توانسته است در چهار دهه گذشته خود را به قدرت جدی جهانی بدل کند، اما کماکان از قدرت تاثیرگذاری، آن هم تاثیر گذاری سریع و لازم مانند ایالات متحده آمریکا بر تحولات جهانی محروم است. لذا اگر بخواهیم روی نقشه سیاسی جهان میزان تاثیرگذاری کشورها را بررسی کنیم هیچ قدرت و هیچ کشوری به اندازه ایالات متحده آمریکا، چه در قالب مثبت و چه در بعد منفی از اثرگذار سریع و جدی برخوردار نیست. از این رو مسائل آمریکای پساترامپ تاثیر بسیار مهمی بر تمام مناسبات، معاهدات، کنوانسیون ها و مسائل جهانی خواهد داشت. با این وصف می توان گفت که آمریکا فقط بخشی از جهان نیست، بلکه مهمترین بخش جهان است. پس تاثیرات و تحولات درونیش باید به عنوان واقعیت و صد البته یک ضرورت مورد ارزیابی قرار گیرد؛ چون همین تاثیرات است که در شکل بندی و بلوک بندی نظام جهانی موثر است.

 در ادامه به این نکته اشاره کردند که چون در این دوره شاهد حضور بی‌سابقه مردم در انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا بودیم و پیرو این حضور بی سابقه حدود ۱۶۰ میلیون رای به صندوق‌ها ریخته شد، نشان از این دارد که تحولات و نتایج این انتخابات برای آمریکا و آمریکایی ها تا چه اندازه مهم و اثرگذار است لذا قطعاً تاثیرات و تبعات نتایج این انتخابات برای جهان هم به همان اندازه و شاید بیشتر مهم و تعیین کننده خواهد بود. از این حیث قطعاً باید در کشور بررسی های دقیق، عمیق و جدی در خصوص این دوره از انتخابات ایالات متحده آمریکا، تحولات بعد از برگزاری و نتایج آن شکل گیرد و بحث های کارشناسی واقع بینانه ای انجام پذیرد. خصوصا که این دوره از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا را نمی‌توان به عنوان یک انتخابات صورت گرفته متعارف در این کشور بپذیریم. پس می بینید که موضوعات و مسائل مربوط به آمریکای پساترامپ به شدت مهم است.

ایشان با اذعان بر این نکته که جهان و به خصوص اروپایی ها در دوران پساترامپ به دنبال ترمیم روابط خود با ایالات متحده هستند، یادآور شد که چون ایالات متحده در دوران ترامپ به یک آمریکای یاغی، قانون شکن و تروریست بدل شده بود، همه کشورها اکنون انتظار بازتعریف ایالات متحده و به تبع آن تغییر مناسبات با آمریکای پس از ترامپ در دوران جو بایدن دارند.

نماینده پیشین کشورمان در سازمان ملل متحد تصریح کرد که با ارزیابی اجمالی از میزان اهمیت نتایج این انتخابات و تاثیرگذاری آن بر تحولات جهانی باید سه نکته مهم را مدنظر قرار داد؛ اولین نکته به تغییرناپذیر کردن تحولات سیاسی، امنیتی، اقتصادی و دیپلماتیک پساترامپ تحت عنوان «بازسازی غیر قابل بازگشت مناسبات آسیب دیده بین المللی در دوران ترامپ» باز می گردد. به هر حال در همین چهار سال اخیری که ترامپ در راس کار بود، امریکا نزدیک به ۲۰ کنوانسیون، معاهده و توافقات دوجانبه، چندجانبه و بین‌المللی را زیر پا گذاشت. لذا ضرورت دارد که جهان موضع قدرتمندی در برابر آمریکای جو بایدن داشته باشد به گونه ای که اگر بعد از جو بایدن، رئیس جمهوری به مراتب بدتر از دونالد ترامپ روی کار آمد نتواند تاثیرات منفی و تلخی بر مناسبات، معاهدات و توافقات داشته باشد. چرا که همین سیاست دونالد ترامپ برای زیر پا گذاشتن توافقات، معاهدات و کنوانسیون های جهانی سبب شد تا برخی بازیگران مخرّب جهانی فضا و مسیر مناسبی برای پیگیری اهداف خود پیدا کنند. پس باید یک بار برای همیشه جلوی این رفتار مخرب ایالات متحده آمریکا گرفته شود.

این تحلیلگر مسائل بین الملل در ارزیابی دومین نکته خود به نقش چین، روسیه ترکیه و جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و عنوان داشت که این بازیگران نقش و نفوذی به مراتب قدرتمندتر از دوران باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده آمریکا و دونالد ترامپ پیدا کرده اند. اگرچه دونالد ترامپ در طول چهار سال گذشته سعی در مهار مسکو، پکن و تهران داشت. اما اکنون این کشورها نفوذ پررنگ تری پدا کرده اند. ضمن این که قطعا این بازیگران بنا به نگاه و ارزیابی خود از مناسبات جهانی که قطعاً با اولویت های ایالات متحده آمریکا در تضاد است به دنبال تعریف یا بهتر بگوییم بازتعریف نظم جهانی هستند.

 در تشریح سومین نکته خود به اهمیت کابینه جو‌بایدن و چینش مهره های سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک این دولت و تاثیر آن بر بازسازی مناسبات جهانی آمریکا اشاره کرد. خصوصاً اینکه دونالد ترامپ در طول دوران ریاست جمهوری خود با اقداماتی نظیر ایجاد گسل سیاسی و دیپلماتیک با سه کشور آلمان، فرانسه و انگلستان به عنوان تروئیکای اروپایی، شکل دادن شکاف امنیتی با ناتو و اختلافات جدی با اتحادیه اروپا به دلیل تلاش برای از بین بردن  فروپاشاندن این اتحادیه از سوی دونالد ترامپ سبب شده که نظم بین‌المللی به گونه ای دستخوش تغییرات شود که جو بایدن هم به فوریت نمی تواند روی آن اثرگذار باشد و این فرصت مغتنمی برای روسیه و چین را فراهم آورده است. البته قطعاً جو بایدن به دنبال بازسازی و ترمیم تبعات منفی اقدامات دونالد ترامپ خواهد بود، اما باید دید که گزینه های مهم کابینه وی مانند وزیر امور خارجه، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و یا نماینده این کشور در سازمان ملل و شورای امنیت چه عملکردی خواهند داشت. در این راستا من در یک مقاله عنوان «دولت سناتورها» را برای ریاست جمهوری باراک اوباما به کاربردم. چراکه سناتور باراک اوباما به عنوان رئیس‌جمهور، سناتور جو‌ بایدن به عنوان معاون اول، سناتور هیلاری کلینتون در جایگاه وزیر امور خارجه حضور پیدا کردند. کما این که دیگر مناصب و پست‌های کلیدی امنیتی، اقتصادی و سیاسی به سناتورهای قدرتمند با نفوذی تعلق پیدا کرد. حال باید دید که آیا دولت جو بایدن هم می تواند مانند دولت باراک اوباما باشد یا خیر؟! البته در این میان رئیس جمهوری مسن، اما باتجربه مانند جو بایدن سعی خواهد کرد با تشکیل یک تیم قدرتمند سیاسی، امنیتی و دیپلماتیک به دنبال ترمیم سریع و جدی مناسبات آسیب دیده ناشی از عملکرد دونالد ترامپ باشد. اگر این کابینه تشکیل شود می‌تواند تاثیرات مثبت فوری روی توافقاتی مانند برجام داشته باشد و فرجام خوبی برای آن رقم بزند.