هر کشوری در سیاست خارجی خود دارای اولویت های مشخصی است. و این اولویت ها بر اساس مبانی فکری و منافع ملی هر کشوری طراحی می شود. مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران کاملا" مشخص است. مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران عبارت است از تنش زدایی و اعتمادسازی که زیربنای سیاست خارجی ما محسوب می گردد و بر مبنای همین سیاست ها ما روابط خود را با دیگر کشورها توسعه می بخشیم.

نمونه عالی آن را هم اکنون در روابط جمهوری اسلامی ایران با کشورهای خلیج فارس و خاورمیانه مشاهده می کنید.

در خلیج فارس ما هم دارای خویشاوندی هستیم و هم دارای فرهنگ و تمدن مشترک بنابراین حجم وسیعی از فعالیت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با این کشورها انجام می گیرد. ترافیک بالای دیپلماسی با کشورهایی مانند عربستان، قطر و کویت مؤید این امر است.

جناب آقای خاتمی در این هفته سفر خود به منطقه خلیج فارس را آغاز خواهد کرد. ما با کشورهای اروپایی نیز به فهم جدید و درک متقابل رسیدیم. آقای خاتمی به ایتالیا سفر نمود و در تابستان امسال سفر ایشان به فرانسه و آلمان قطعی است کنفرانس اسلامی را برگزار کردیم. در منازعات بین المللی فعال هستیم. ایران به عنوان رئیس گروه تماس اسلامی در کوزوو فعال است. همین فعالیت ایران در افغانستان باعث تحقق آرامش در این کشور شده است. ما معتقد هستیم که با گفتگو و منطق می توان مسائل را حل کرد همین نوع تفکر مبنای تفکر آقای خاتمی است و جهان آن را پذیرفته است.

سازمان ملل سال 2001 را سال گفتگوی تمدن ها نامیده است. و این پیشنهاد جناب آقای خاتمی رئیس جمهوری اسلامی ایران است. ساموئل هانتینگتون که صحبت از برخورد تمدن ها می کرد دارای تفکر استعماری بوده است در حالی که پیشنهاد خاتمی مبنی بر منطق و تفکر است. ما می توانیم نمونه گفتگوی تمدن ها را در شرق آسیا، در شبه جزیره کره ببینیم.

در این منطقه تمدن های بزرگ با یکدیگر درگیر هستند، مانند تمدن آمریکا، چین و روسیه. برمبنای گفتگو می توان مشکلات این منطقه را نیز حل کرد. در این جا بعضی از سفراء محترم کشورهای اسلامی حضور دارند. قصد دارم چند کلامی خدمت آنان بیان کنم.

هفته گذشته جلسه گفتگوی تمدن ها با حضور نمایندگان کشورهای اسلامی را در تهران داشتیم. دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی نیز شرکت کرده بود و موضوع گفتگوی تمدن ها در قالب گفتگوی اسلامی مورد بحث قرار گرفت. خود این امر مبنای خوبی برای کشورهای اسلامی گردید.

چند جمله نیز در خصوص روابط ایران و کره جنوبی عرض کنم. ما نزدیک به سه دهه است که با کره جنوبی دارای روابط اقتصادی و صنعتی هستمی. کره جنوبی در دوران جنگ بسیار فعال در پروژه های صنعتی ما شرکت کرد. تعدادی از دوستان کره ای ما در اثر بمباران هوائی عراق جان خود را از دست دادند و ما آنان را شهدای خودمان می دانیم.

ما معتقد هستیم که ظرفیت کار با کره جنوبی بسیار بالا است. مضامین ناگفته بسیاری در روابط وجود دارد. ما به همراه آسیای میانه و خلیج فارس بازار بزرگی را تشکیل می دهیم. ما معتقد هستیم که دوستان کره ای ما در استفاده از این ظرفیت های بالا باید فعال شرکت کنند. البته قدم های خوبی برداشته شده است. نظرات و سیاست خارجی ما در قبال کره جنوبی کاملا" شفاف است. ما از سیاست صلح آمیز کره جنوبی حمایت می کنیم. باید بپذیریم که ادبیات سیاسی جهان در حال تغییر اساسی است. و در نتیجه کلیه کشورها با حفظ آداب و رسوم خود باید خودشان را با وضعیت در حال تغییر وقف دهند.

متشکرم.

در پایان جلسه تعدادی از حاضران سئوالاتی در خصوص کشورمان از جناب آقای خرازی کردند که بشرح ذیل است.

گرایشات آقای خاتمی؟

        گرایشات آقای خاتمی خصوصا" گرایشات سیاسی ایشان دارای مبنای فکری و فلسفه ای است. ایشان معتقد هستند که از طریق گفتگو مشکلات حل می شود. ایشان به کرامت انسانی اعتقاد دارند. باور این است که پول و قدرت معیار تعیین کننده ای در مسائل جهانی نباید باشد و مبنای کار باید حفظ حرمت و کرامت انسانی باشد.

        انسان ها نباید به درجه یک و دو تقسیم شوند. در دنیا انسان فقیر و ثروتمدن وجود دارد. ولی انسان درجه یک و دو وجود ندارد. ایشان پایان قرن بیستم را تلخ ارزیابی می کند.

دیدگاه ایران در خصوص مسائل کوزوو؟

در ماجرای کوزوو آشکارا موازین بین المللی نقض شده است. ما باورمان این است که رئیس جمهوری صرب هیچ کدام از قوانین را رعایت نکرده است. ولی دنیا دارای شورای امنیت و مجمع عمومی می باشد چرا ناتو بدون هماهنگی با سازمان ملل مبانی حقوقی را نادیده می گیرد.

        آنچه خطرناک است این است که سازمان ملل در خدمت ناتو است. در صورتی که ناتو باید در خدمت سازمان ملل باشد. با جنایتی که صرب در کوزوو کرده اند وضعیت پیچیده شده است. ما به دو دلیل با مردم کوزوو همدرد هستیم. اول آنکه آنها انسان هستند و به آنان ظلم می شود. دوم آنکه آنان مسلمان هستند. در حال حاضر یک حغظ شاتل کمک تشکیل دادیم و کشورهای اسلامی در حال ارسال کمک هستند.

        وزیر خارجه ایران هفته گذشته به همراه تعدادی از سفراء کشورهای اسلامی وارد این منطقه شده اند. راه حل کوزوو بازگشت آوارگان به سرزمین خود و قطع حملات ناتو می باشد. ما پیشنهاد داریم که سازمان ملل در این زمینه فعال باشد.

روابط فرهنگی ایران با کره جنوبی؟

        ما معتقد هستیم که کشورهای آسیایی باید با یکدیگر روابط فرهنگی خود را گسترش دهند. ما می توانیم پلی باشیم میان شرق و غرب. ما دارای فرهنگی بسیار غنی هستیم ما در قبل از انقلاب مقوله ای به نام سینما نداشتیم ولی بعد از انقلاب سینمای ایران جهانی شده است. موسیقی ما رشد بسیار بالایی کرده است. نقاشان ما در حال مطرح شدن در جهان هستند.

روابط با آمریکا؟

ما فکر می کنیم شناخت آمریکا نسبت به ایران از قبل بهتر شده است. لحن و گفتارها فرق کرده است ولی اروپا واقع بینانه با ایران برخورد کرده و زودتر نتیجه گرفته است. در خصوص روابط با آمریکا ما نمی خواهیم آنان را نقد کنیم.

        آنها مشکلات خودشان را دارند. ما قدم های خودمان را برداشتیم. آنان باید قدم های اساسی بردارند. ما معتقد هستیم که تغییر لحن کافی نیست. آنها نباید قاشق خالی دهان ما بگذارند، آنها باید اقدامات مهم تری انجام دهند. اخیرا" شجاعتی از خود نشان می دهند. ما می دانیم که برای اروپا و آمریکا برقراری روابط و گسترش آن با ایران مهم است.