ابتدا مایلم حضور هیأت محترم ارمنستان را به سرپرستی جناب آقای واهان هوانسیان مشاور محترم ریاست جمهوری ارمنستان در جمهوری اسلامی ایران خوشامد بگویم. امیدوارم سفر هیأت ارمنستان به کشورمان با خاطره خوبی همراه باشد. همچنین به اساتید، محققان و پژوهشگران ایرانی حاضر در جلسه خیرمقدم می گویم.

?امید است این همایش که با تلاش و همکاری «دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی» و «مرکز ایران شناسی و قفقاز» برگزار می شود، بتواند به عنوان گامی در جهت آشنایی بیشتر طرفین از دیدگاه های یکدیگر و شناخت امکانات بالقوه ای که می تواند در جهت توسعه و گسترش روابط دوکشور باشد، مؤثر واقع گردد. و همچنین به تشریک مساعی جهت یافتن راهکارهایی برای تقویت صلح و ثبات منطقه قفقاز منتهی گردد.

امیدواریم که این همایش به بهترین نحو زمینه های لازم را برای مبادلات محققین و همکاری های مطالعاتی درآینده فراهم سازد.

این آمادگی نیز وجود دارد که درآینده شاهد برگزاری همایش ها و میزگردهای دیگری در سطح دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقاتی دو کشور باشیم.

بر این عقیده هستم که مروری بر اصول سیاست خارجی کشورمان می تواند به شناخت هر چه بیشتر از یکدیگر یاری رساند. در برنامه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، گسترش روابط با کلیه کشورها بر اساس احترام متقابل، منافع مشترک و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر اولویت دارد و اصول دیگری همچون تأکید بر نهادینه شدن مقررات حقوق بین المل، ایحاد و تقویت سازو کارهای اعتمادسازی متقابل، امنیت و همکاری منطقه ای و نفی نفوذ و مداخله بیگانگان در منطقه و بالاخره تلاش در جهت کاهش تشنجات منطقه ای و بین المللی از اهم نکات این سیاست می باشد.

?جمهوری اسلامی ایران به اقتضای مبانی اعتقادی و مایه های تمدنی دیرپای خود و نیز اصول انقلاب اسلامی که منشأ این جمهوری بوده است، خواستار جهانی با صلح و آرامش براساس کرامت انسانی و احترام انسان ها به یکدیگر است و در این راستا ضمن تشویق گفتگوی ملت ها و فرهنگ ها، تشنج زدایی را سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داده است.

?جناب آقای خاتمی ریاست محترم جمهوری در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد بر ضرورت توجه بین المللی و تقویت گفتگو میان فرهنگ ها و تمدن ها اشاره کردند و جامعه بین المللی را در آغاز هزاره جدید به ساماندهی و عزمی راسخ برای تقویت مبانی اعتماد متقابل فراخواندند و پیشنهاد کردند که سال 2001، سال گفتگوی تمدن ها نام گیرد و این امر به اتفاق آراء در مجمع عمومی به تصویب رسیده است.

در زمینه تنش زدایی باید گفت که تنش از احساس برتری جویی، تبعیض و حذف ناشی می شود و بر نکات منفی تأکید دارد و نکات مثبت را به فراموشی می سپارد. تنش از تبلیغات سوء و برداشت های ناصواب بهره می برد و منافع مشترک اقتصادی را در پای سیاست های یکجانبه قربانی می کند و لذا به نابردباری، دشمنی و بی اعتمادی می انجامد. در مقابل گفتگو به تساوی طرفین و جستجو برای یافتن زمینه های مشترک همکاری تأکید دارد. گفتگو به دوستی، بردباری و اعتماد و تفاهم متقابل می انجامد و به طور خلاصه راهبردی برای صلح و آرامش و رفاه ناپایدار است. پیگیری فعالانه این اصل در سیاست خارجی به طور مستمر در روابط ایران با شرکای عمده اش در همسایگی، منطقه و سراسر جهان نمودار شده است.

از سوی دیگر، جمهوری اسلامی ایران آمادگی خود را برای شرکت فعال و سازنده در حل و فصل مسائل مهم و عمده بین المللی اعلام داشته و تاکنون موفقیت های چشمگیری به دست آورده است.

از دیدگاه جمهوری اسلامی ایران این تجربه به اثبات رسیده است که ثبات دراز مدت و پایدار ایران و مشارکت سازنده و مداوم آن در ثبات منطقه و جهان ضروری است.

فروپاشی اتحاد شوروی تأثیرات عمیقی بر ژئوپلتیک منطقه باقی گذارده و ابعاد تازه ای در امنیت و منافع ملی برای منطقه پدید آورده است. حائز اهمیت است که تعداد همسایگان ایران در حال حاضر به 15 کشور رسیده است که این امر خود گویای محوریت ایران در 2 منطقه حساس ژئوپلیتیک، حوزه دریای خزر در شمال و جزیره خلیج فارس در جنوب می باشد که بیش از 85% ذخائر انرژی جهان را دارا می باشد. روابط با کشورهای همسایه و همچنین کشورهای اسلامی از بالاترین اولویت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار است.

سیاست خارجی ما دارای 2 مؤلفه اصلی است: حوزه افراد ایرانی و حوزه ایدئولوژی اسلامی. قفقاز محل تلاقی 2 مؤلفه مذکور است. اعتقاد داریم که بین 2 مؤلفه مذکور تعادل و تناسب باید برقرار بماند و از نظر ما اسلامیت و ایرانیت به هیچ وجه در تعارض نیستند.

با امعان نظر به اصول فوق است که جمهوری اسلامی ایران، ضمن تأکید بر لزوم همفکری و رایزنی در خصوص مسائل مهم منطقه ای با کشورهای حوزه قفقاز به منظور جلوگیری از فرصت طلبی های قدرت های برون منطقه ای، اعتقاد راسخ دارد که تنها راه تضمین صلح و ثبات و امنیت منطقه، «همکاری منطقه ای» است. دخالت کشورهای خارج از منطقه مخل امنیت منطقه خواهد بود. چنین کشورهایی قبل از هر چیز در پی تأمین منافع خاص خود هستند و دخالت آنها حل و فصل عادلانه و منطقی اختلافات را در پی نخواهد داشت.

تحولات چند سال گذشته در منطقه ثابت نموده که تا چه اندازه جمهوری اسلامی ایران می تواند نقش کلیدی در ایجاد صلح و ثبات منطقه داشته باشد و انکار نقش ویژه ایران صرفا" به تداوم مشکلات دامن خواهد زد.

در پایان ضمن آرزوی موفقیت برای حضار محترم، امیدوارم اندیشمندان حاضر در مباحث خود بتوانند عرصه های جدیدی را برای دستیابی به توسعه و صلح و امنیت پایدار در منطقه بگشایند.