دو راهی لندن یک بار دیگر روابط فیمابین ایران و بریتانیا با مشکل مواجه شده است. به دنبال تصمیم چند هفته گذشته دولت انگلیس مبنی بر تحریم بانک مرکزی ایران به دلیل فعالیتهای هستهای غیرقانونی ادعایی علیه ایران، پارلمان ایران در اقدامی تلافیجویانه سطح روابط دو جانبه را به سطح کاردار کاهش داد. خشم ایران از این اقدام انگلیس زمانی از کنترل خارج شد که دانشجویان به ساختمانهای سفارت انگلیس در تهران حمله کردند که پس از مدتی توسط پلیس بیرون رانده شدند. در پاسخ، دولت انگلیس سفارت خود در تهران را تعطیل کرد و دستور داد سفارت ایران در لندن بسته شده و تمامی کارکنان آن اخراج شوند. از زمان برقراری روابط ایران و انگلیس در قرن سیزدهم میلادی، دو کشور روابط پر فراز و نشیبی داشتهاند. مردم ایران خاطره خوبی از فعالیتهای انگلیس در طول چند قرن اخیر در ایران ندارند. دولتها در انگلیس و نه مردم آن کشور به مکار بودن مشهورند. دلایل جالب توجهی برای چنین ادعایی وجود دارد. نفوذ انگلیس بر شاهان فاسد قاجار برای برخورداری از امتیازهای ویژه برای شرکتهای انگلیسی منجر به خشم عمومی علیه دخالت آن کشور در امور داخلی ایران در آن دوره شد. مردم ایران نمیتوانند فراموش کنند که این انگلیس بود که رضاشاه را در سال ١٩٢١ به قدرت رساند و در زمان حمله روسیه و انگلیس به ایران در زمان جنگ جهانی دوم که عملا منجر به تقسیم ایران به دو بخش تحت کنترل دو قدرت جهانی شد، وی را از حکومت ساقط کرد. در سال ١٩٥٣ انگلیسیها دوباره دست به کار شدند و به یاری سازمان جاسوسی آمریکا شتافتند که علیه دولت ملی دکتر مصدق کودتایی را که منجر به سقوط وی شد، سازماندهی کردند. دولت انگلیس تا زمان پیروزی انقلاب در سال ١٩٧٩ به حمایت خود از شاه ایران ادامه داده و از آن زمان تاکنون مواضع خصمانهای را علیه جمهوری اسلامی اتخاذ کرده است که روشنترین مورد آن حمایت آن کشور از صدام حسین در طول جنگ ایران و عراق بود. انگلیس همچنان از سازمان تروریستی مجاهدین خلق نیز حمایت کرده و به اعضای این گروه پناه داده است. سال گذشته انگلیس در خارج کردن نام این سازمان تروریستی از فهرست سازمانهای تروریستی اتحادیه اروپا نقش تعیینکنندهای داشت. تصمیم اخیر انگلیس مبنی بر تحریم بانک مرکزی ایران توسط برخی حقوقدانان بهعنوان جنگ علیه ایران تلقی شده است. بااین وجود حمله علیه سفارت انگلیس در تهران که بهرغم ادعای مقامات انگلیسی مورد تایید مقامات رسمی ایران نبوده است به هیچوجه قابل توجیه نیست. این اقدام مغایر کنوانسیون ١٩٦١وین درخصوص روابط دیپلماتیک به ویژه ماده ٢٢ آن است که اماکن دیپلماتیک را غیرقابل تعرض میشناسد. در عین حال، تصمیم دولت انگلیس مبنی بر اخراج تمامی پرسنل سفارت ایران در لندن مغایر روح حاکم بر کنوانسیون مذکور است. عنصر نامطلوب قلمداد کردن تمامی اعضای نمایندگی ایران در لندن در حقیقت سوءاستفاده از اختیارات دولت میزبان براساس ماده ٩/١ کنوانسیون وین است. تصمیم به بستن سفارت ایران، شهروندان ایرانی و افراد دیگری را که در انگلیس زندگی میکنند از خدمات کنسولی محروم کرده است. این اقدام در تعارض با مفاد ماده ٣/٢ کنوانسیون مزبور است که اعلام میدارد «هیچ موضوعی در این کنوانسیون به مثابه جلوگیری از اجرای فعالیتهای کنسولی توسط یک نمایندگی دیپلماتیک نیست.»دولت انگلیس نیازمند رسیدن به این درک است که نه تنها فشارهای سیاسی و اقتصادی بر ایران نتیجهبخش نخواهد بود بلکه در درازمدت حتی برای منافع خود نیز نتیجه معکوس در بر خواهد داشت. آنها باید درک کنند که نمیتوانند با ایران روابط کامل دیپلماتیک داشته باشند و در عین حال فعالیتهای خصمانه علیه ایران را رهبری کنند. آنها باید تصمیم سختی را اتخاذ کنند یا میتوانند مسیر تقابل را انتخاب کنند یا مسیر گفتوگو و تفاهم را. امید است آنها گزینه اخیر را انتخاب کنن