در کنفرانس مطبوعاتی سارکوزی رئیس جمهور فرانسه،جورج بوش بر راه حل های دیپلماتیک برای پرونده هسته ای ایران تاکید کرد.فکر می کنید چرا وی لحن متعادل تری نسبت به قبل را در پیش گرفته است؟

به دلیل نتایج بحرانی یکجانبه گرایی آمریکا در عراق،آنها در پی کسب حمایت های بین المللی برای اقدامات خود از طریق ایران هستند.هر کسی می داند که حمله نظامی امریکا به ایران تنها به ایران آسیب نخواهد رساند بلکه به همه کشورهای منطقه من جمله منافع امریکا در خاورمیانه هم آسیب خواهد رساند.جالب است که بوش و سارکوزی بر راه حل های دیپلماتیک تاکید دارند اما ما بایست منتظر بمانیم و ببینیم که مقصود آنها از دیپلماسی چیست.مصوبه جدید و یا مذاکره جدید.

فکر می کنید روابط ایران وآمریکا بالاخره گسترش پیدا خواهد کرد؟

آمریکاییان معتقدند برنامه هسته ای ایران نوعی تهدید برای جوامع بین المللی محسوب می شود. اما گمان می کنم نگرانی اصلی آنها در رابطه با تاثیر ایران در افغانستان و عراق است جایی که بیش از 200هزار سرباز امریکایی استقرار یافته اند.

با تاکید بر تهدید آمیز بودن هر نوع برنامه هسته ای، ایران را به عنوان تهدیدی علیه منافع ملی خود معرفی می کنند. متاسفانه این فقط دولت امریکا نیست که چنین اقداماتی را انجام می دهد‏ برخی از کاندیدهای ریاست جمهوری نیز چنین عمل می کنند.چنین شیوه تفکری نتایج دردناکی خواهد داشت. ایالات متحده بیش ازهر کشور دیگری در منطقه - حتی اروپاییان – با ایران اشتراک منافع دارد.

اختلاف نظر ما با آنها در مورد ثبات و آینده عراق و افغانستان در حد صفر است. متاسفانه آمریکا به جای همکاری با ایران متحد دیکتاتورهای منطقه شده است. آمریکایی ها می گویند قصد دارند دموکراسی را در منطقه گسترش دهند.

کدام یک از متحدان آمریکا در منطقه خلیج فارس دموکرات هستند؟ به اتفاقات پاکستان نگاه کنید. پس از سالها حمایت از دیکتاتور طرفدار امریکا اکثر پاکستانی ها از القاعده و طالبان حمایت می کنند.این سیاست به طور اجتناب ناپذیر نتایج وخیمی خواهد داشت.امریکاییها بایست نگاه واقع گرایانه خود در خلیج فارس را تغییر دهند. آنها این اشتباه را مرتکب می شود که حاکم حقیقت است.

در زمینه دیدگاههای ایدئولوژیک ایران و حاکمیت حقیقت چطور؟

ممکن است ما هم این اشتباه را داشته باشیم.در هر موارد نادرست است.دو طرف بایست از منازعات غیر اخلاقی علیه یکدیگر و شعارهای پوپولیستی دوری جویند و سیاست های عملگرایانه بیشتری را در پیش گیرند.

فکر می کنید آمریکاییان ایران را می شناسند؟

آمریکایی ها به طور کلی درک درستی از ایران ندارند. اصلی ترین منبع اطلاعاتی امریکا در مورد ایران اپوزیسیونهای ایرانی در ایالات متحده هستند.اپوزیسیون ایرانی شامل کسانی می شودکه در سه دهه گذشته به ایران نیامده اند.آنها حقایق را برای حکومت امریکا با منافع خود نشان می دهند و اطلاعات را مطابق آنچه امریکایی ها علاقه دارند بشنوند تغییر می دهند.همچنین لابی اسرائیل وجود دارد که در کنگره بسیار قدرتمند است.سومین منبع، لابی اعراب است که هر نوع تجدید روابط میان امریکا وایران توجه را علیه منافع حکومت های عرب در منطقه به حساب می آورد.اگر ایران وامریکا روابط خود را عادی کنند این رابطه می توانند بر روابط کشورهای عرب و امریکا نیز سایه افکن باشد.

بنابراین راه حل چیست؟

دیوار بی اعتمادی میان ایران وامریکا وجود دارد.اما تا زمانی که آمریکایی ها برای تغییر حکومت در ایران بودجه اختصاص می دهند ما نمی توانیم روابطی عادی با ایالات متحده داشته باشد. آمریکایی ها می توانند چهار گام برای جلب اعتماد ایران بردارند:1.حکومت جمهوری اسلامی را به عنوان حکومت مشروع و بر حق بدانند و تمامی برنامه های خود برای تغییر حکومت لغو کنند.2.دارایی های مسدود شده ایران در ایالات متحده را بازگرداند3.حمایت از گروههای تروریستی ضد ایرانی مثل مجاهدین خلق را درعراق خلع کنند و آنها را به ایران بازگردانند. کمک به کردها پژواک و جندالله جدایی طلبان بلوچ وابسته به طالبان را متوقف کند.4.تحریم های قبلی علیه ایران را لغو کند و تحریم های جدیدی تصویب نکنند.

اما شما نمی توانید به طور قطع یقین داشته باشید که دولت بوش و یا هر نامزد انتخاباتی دیگری چنین اقداماتی را انجام دهد.

در دیپلماسی هر چیزی ممکن است و هیچ چیز غیر ممکن نیست.من فکر می کنم دو کشور بایست تمامی مسائل خود را بر روی میز بگذارد و در رابطه با مشکلات خود مذاکره کند.هیچ مشکلی نیست که قابل حل نباشد اگر هر دو کشور حقوق یکدیگر را بشناسند ‏می توانند در بسیاری از مسائل با یکدیگر همکاری کنند.مثل عراق‏، افغانستان و قاچاق مواد مخدر.آنها می توانند اختلاف نظر داشته باشند اما هیچ دلیلی برای دشمنی فعلی وجود ندارد.امریکا با چین،روسیه وحتی اروپا اختلافات خود را دارد اما این بدین معنی نیست که آنها نمی توانند با یکدیگر گفت و گو کنند.

یکی از مشکلات خارجی ها این است که آنها نمی دانند چه کسی ایران را اداره می کند و با چه کسی بایست صحبت کنند.وزیر خارجه؟رئیس جمهور؟سیاستمدارهای عملگرا مثل هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور پیشین؟ ویا رهبر آیه الله خامنه ای؟

ایران تصمیات سیاست خارجی که رهبر اتخاذ کرده است را اجرا می کند. امریکایی ها نباید تلاش کنند تا بر رهبر پیش دستی کنند و با سایر افراد در حکومت صحبت کنند. صحبت با حکومت ایران یعنی صحبت با مقام معظم رهبری. ایشان از هر کلمه ای که در مذاکرات رد و بدل می شود اطلاع دارد. سیاست داخلی ایران ممکن است غیر متمرکز باشد اما سیاست خارجی به شدت متمرکز است.امریکایی ها نباید گمان کنند که می توانند از دسته بندی های داخلی به سود خود استفاده کنند.

اما آیت الله خامنه ای شدیدا ضد آمریکایی هستند.

اگرچه ایران آماده است تا از هر وسیله مورد نیاز برای دفاع از منافع خود استفاده کند اولویت اول رهبر و حکومت ایران ثبات در منطقه است.آ نها خواستار جنگ وتنش نیستند.به همین دلیل است که ایران با ایالات متحده برای سرنگونی طالبان در افغانستان و صدام در عراق همکاری کرد.با رهبریت آیه الله خامنه ای، ایران توانست روابط خود را با بسیاری از کشورهایی که پیش از این دشمن محسوب می شود عادی کند.

در رابطه با نظرات احمدی نژاد در باب محو اسرائیل از نقشه جهانی و انکار هولوکاست یهودیان چه نظری دارید؟

من فصد قضاوت در رابطه با گفته های رئیس جمهور ندارم اما اسرائیل بیش از یک دهه ایران را مورد تهدیدات نظامی قرارداده است.بنابراین این اسرائیل است که شرایط تنش را ایجاد کرده است .

اسرائیل از نظرات رئیس جمهوردر رابطه با هولوکاست در منازعات غیر اخلاقی خود علیه ایران استفاده می کند. ما ایرانیان باید نسبت به آنچه می گوییم دقت بیشتری به خرج دهیم و نسبت به غم واندوه سایر ملت ها حساس تر باشیم.هولوکاست یهودیان یک جنایت علیه بشریت بود.اما من معتقدم این اولین جنایت بشریت نبوده است همانطور که اخرین نیز نخواهد بود.

کدام یک از نامزدهای ریاست جمهوری امریکا قادرند تا روابط ایران و امریکا را بیشتر گسترش دهند؟

ایران تبدیل به یک مساله در مناظرات انتخاباتی امریکا در سه دهه گذشته شده است.ما نمی توانیم نامزدی را علیه دیگران تشویق کنیم.چرا که سیاست خارجی امریکا از بخش های مختلفی تشکیل شده است و حکومت امریکا تنها رئیس جمهور نیست.یکی از بدترین مصوبات علیه ایران در زمان حکومت دموکراتها تصویب شد.