ارزیابی حوادث اخیر خاورمیانه و اتفاقات پیرامونی آن، نیازمند تحلیل واقع بینانه از مجموعه وقایع و رخداد های این ایام است. آیا میتوان گفت لبنان آبستن حوادث و خشونت های احتمالی است ؟ و عناصر و عواملی که به این بحران دامن زده اند، کیستند و اهدافشان از این تشتت ها چیست

این روز ها ایران در کانون گرم اخبار عالم قرار گرفته است. گویا موضوع ایران پایان ناپذیر است و روز به روز دامنه سوء تفاهمات افزوده میشود. چیستی و چرایی این ماجرا در چیست؟ آیا می توانیم با دیپلماسی و اتخاذ تصمیمات سنجیده و به هنگام، دامنه تهدیدات و اصولا نوع زبان و ادبیات نا موزون سیاسی نسبت به کشورمان را تغییر دهیم؟

باز خوانی حوادث و رخداد های تاریخی انقلاب وحماسه دفاع مقدس ملت ایران، دارای عبرت و پند، و واجد یک ضرورت عینی است که "صد محک تجربه "برای ملت به همراه خواهد داشت. مرداد بیست دو سال قبل یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ سیاسی و روابط خارجی ایران رخ داد

موضوع ایران این روزها مهمترین موضوع مباحثات محافل سیاسی و تصمیم ساز اروپا و امریکا است. چند مسئله بهانه جدی این کشورها برای اعمال تحریم ها و تهدیدات جدید گشته است که هر کدام در جای خود قابل بحث است

سخنان روز دوشنبه رئیس‌جمهور درخصوص شروط ایران برای از سرگیری گفتگوها با گروه 1+5 در ماه مرداد و سخنان روز سه‌شنبه وزیرامورخارجه مبنی بر آغاز مذاکرات با برزیل و ترکیه بازتاب فراوانی در رسانه‌های جهان به ویژه در کشورهای غربی داشته است

نام آوران صحنه مجاهدت های سیاسی ایران طی دو قرن گذشته، مردانی از جنس عدالت طلبان، مجاهدان و تلاش گران و آزادی خواهانی بوده اند که در شبستان تاریخ این سرزمین بگونه ای درخشیدند که شمع محفل انسان و جهان گشتند. شهید دکتر مصطفی چمران از چهره های نادر و نام آوری است که معرف فضیلت ها و خوبی های ملت بزرگ ایران محسوب می شود.

دیشب شورای امنیت با ۱۲ رأی مثبت، ۲ رأی منفی و ۱ رأی ممتنع قطعنامه تحریم جدیدی را علیه جمهوری اسلامی ایران به تصویب رساند قطعنامه که توسط آمریکا تهیه شده و به تأیید پنج عضو دیگر گروه ۱+۵رسید، تأیید کننده قطعنامه‌های قبلی شوراست که البته نکات جدیدی از جمله به این شرح نیز دارد.

در ساختار قدرت و سیاست ایالات متحده مرسوم است که هر دولتی که بر سریر قدرت می نشیند چارچوب های استراتژیک خود را در عرصه اقتصاد، سیاست، امنیت و فرهنگ، در سال اول مشخص و رسماً اعلان می کند. استراتژی امنیت ملی امریکا، بیان گر راهبرد جدی ایالت متحده نسبت به مسائل سیاست خارجی، امنیت خارجی امریکا، اقتدار، مسائل منطقه ای و استراتژی منطقه ای-بین المللی و موضوعات مهم جهانی است.

تاریخ جنگ های کلاسیک جهان در قرن بیستم، شاهد عملیات های متفاوت و گوناگونی بوده است که هر کدام به لحاظ مسائل استراتژیک نظامی، نیازمند بازخوانی و قرائت های تخصصی از جنس و نوع جنگ، دفاع، عملیات و ماهیت آن جنگ کلاسیک و یا پارتیزانی است. در قرن بیستم جنگ های بزرگی در تاریخ بشریت رخ داد که جنگ ویرانگر اول و دوم جهانی، جنگ های اروپا، جنگ های اعراب و اسرائیل، جنگ دو کره و... از نمونه های آن است.

سرانجام بعد از ماه ها مذاکره، صبح روز قبل در جلسه سه جانبه سران ایران – ترکیه و برزیل بیانیه تهران در خصوص تبادل سوخت هسته ای به امضای وزرای خارجه سه کشور رسید. بر اساس مفاد این بیانیه ایران موافقت کرده است که طی یک ماه ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۳/۵ درصدی را به ترکیه ارسال نماید و ظرف یک سال اورانیوم با غنای ۲۰ درصد را برای راکتور هسته ای تهران دریافت نماید. البته این توافق مستلزم موافقت گروه وین شامل امریکا، روسیه، فرانسه و آژانس بین المللی انرژی اتمی است که تامین کننده سوخت ۲۰ درصدی هستند.

بی مناسبت نیست که یک ارزیابی از موقعیت ایالات متحده، طی چند دهه اخیر در جهان و منطقه و مناسبات بین شرق و غرب، دنیای عرب و دنیای اسلام داشته باشیم.
آنچه مهم است این است که اگرچه ایالات متحده به دلیل در اختیار داشتن بزرگترین قدرت نظامی- اقتصادی جهان، توانسته است توفیقاتی در جهان گیری آنهم به صورت موقت داشته باشد، ولی بی تردید هیچگاه نتوانسته است در جهان داری توفیقاتی به دست آورد و کاملا می توان به پارادوکس جهان گیری و جهان داری در سیاست های استراتژیک و عملکردهای تاکتیکی ایالات متحده اذعان نمود.

ماجرای تکنولوژی هسته ای در دستور کار سازمان های بین المللی و دکترین امنیت جمعی و جهانی و در روابط میان قدرت های بزرگ جهان و کشورهای خرد و کلان ماهیت جدیدی پیدا کرده است. چیستی وچرایی این تحول طی این ایام را هم می توان در رفتار استعمارگرایانه قدرت های غربی جستجو کرد و هم دغدغه و نیات خیرخواهانه بسیاری از دلسوزان امروز عالم دانست. ولی ضروری است تا با تلاش و همت به روشنگری پرداخت و در حفظ و پاسداری از دست آوردها و کوشش های پر هزینه ملی همت گمارد .

امروزه پرسش های جدیدی در برابر نسل جدید جامعه جهانی قرار دارد، اینکه آیا قوانین، مقررات و معاهدات بین المللی دارای ظرفیت و توانایی کامل برای حل و فصل مسائل و مشکلات جهان پیچیده امروز دارند یا خیر.
امروز نه تنها در میان متفکران روابط بین الملل و حقوق بین الملل و صاحبنظران سیاسی جهان بحث های کلان و عمده ای در جریان است، بلکه چالش بزرگی در میان قدرت ها و دولت ها وجود دارد که قوانین و معاهدات شکل گرفته در دوران جنگ سرد که بر اساس تقسیم بندی های مناسبات جهان سلطه و جهان قدرت تنظیم شده کارایی لازم را برای رتق و فتق امور عالم را ندارند و در بسیاری موضوعات خود منشا بحران و درگیری هستند

وقتی شما صحبت از مقایسه سیاست خارجی قبل از انقلاب اسلامی و بعد از آن میکنید‌‌ برداشت عمومی واز جمله خود من این است که منظورتان ازسیاست خارجی ایران دردورانی مابین شهریور 20 تا بهمن 57 با دوره بعد از انقلاب است . اگر چه در طی همین 37 سال هم شما میتوانید سه دوره مشخص و متمایز از یکدیگر را تعریف کنید که فعلا من وارد جزئیات آن نمیشوم .
اساسا محور های اساسی سیاست خارجی ایران در هر دو دوره را مساله چگونگی همسوئی یا توازن ویا تقابل با قدرتهای بزرگ موثر در ایران شکل میدهند

صرف خوردن چای و قهوه نمی‌توان مدعی همکاری‌های موثر با اعراب بود/ بازنگری در مناسبات ایران با کشورهای منطقه اصلی جدی است که باید در دستور کار مسوولین دیپلماسی کشور قرار گیرد.

این روزها ناکامی های فراوانی در صحنه سیاست خارجی مشاهده می شود. وزیر محترم امورخارجه ایران به طرابلس لیبی می روند و برخلاف روال معمول نتواسته با رئیس کشور لیبی، ملاقات کند! در عراق، پاکستان، افغانستان و یمن اتفاقاتی رخ داده است که هر کدام نیازمند بازخوانی و بررسی مجدد نقش سیاست خارجی است!

سفیر سابق ایران در فرانسه گفت: لیبی در مقطعی از جنگ تحمیلی به دلیل خصومتی که با صدام داشت در کنار ایران قرار گرفت اما این که گفته شود رابطه ما با لیبی استراتژیک است به هیچ وجه صحیح نیست و بعید می‌دانم که مسوولین سیاست خارجی دولت فعلی نیز به این موضوع اعتقادی داشته باشند.

در میان اخبار داخلی هیچ خبری به اندازه فوت آیت‌الله منتظری دارای اهمیت نبود و در میان اخبار خارجی و بین‌المللی که حوزه کاری و مطالعاتی من است،‌ هیچ خبری به اندازه متن سخنرانی اوباما هنگام دریافت جایزه صلح نوبل حائز اهمیت نبود. سخنرانی اوباما هنگام دریافت جایزه صلح نوبل دارای ابعاد و نرم‌های قابل مناقشه، تأمل و بررسی بود که متأسفانه از سوی مقامات رسمی ایران بی‌پاسخ ماند و کارشناسان امور بین‌الملل ایران نیز با بی‌اعتنایی از آن عبور کردند.

اروپای جدید با اروپای سنتی و چند سده گذشته که در آن چند قدرت شاخص اروپایی مطرح بوده اند و بقیه در حاشیه بوده اند، کاملاً متفاوت است.واکنش های درون اتحادیه در موضوعات مختلف منطقه ای و بین المللی گواه این مطلب است. کنش ها و واکنش های کشورهای عضو اینک هرکدام تعیین کننده استراتژی اتحادیه اروپای جدید شده است.

یکی از شاخصه های انتخابات ریاست جمهوری در کشورهای غربی تبلیغات منفی نامزدها علیه یکدیگر در طول مبارزات انتخاباتی است. این موضوع در این کشورها شدت وضعف دارد و نامزد ها برای تخریب رقیب حتی به دروغ نیز متوسل می شوند. به طور مثال در انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، نامزدها که معمولا از دو حزب جمهوری خواه و دموکرات هستند با بهره گیری از امکانات حزبی خود تمام زندگی شخصی و حرفه ای حریف را زیر ذره بین قرار داده و با برجسته کردن نقاط ضعف رقبا و بعضا با چاشنی مطالب خلاف واقع سعی در مخدوش کردن چهره آنان دارند.